Zadatek jest zabezpieczeniem umownym. Najczęściej zawiera się w umowach przedwstępnych, umowach rezerwacyjnych lub innych podobnych. Zazwyczaj jest on płatny w wysokości kilku lub kilkunastu procent całej umowy. Należy przyjąć, że zadatek sam w sobie jest zastępstwem odszkodowania. Choć od odszkodowania różni się tym, że nie trzeba wykazywać szkody. Zwrot zadatku – w tekście opiszę kiedy można go odzyskać i w jakiej wysokości.
W ostatnim okresie coraz częściej spotykam się z sytuacjami, gdy deweloperzy chętnie zadatek oddają, a co więcej – nawet w podwójnej wysokości. Ceny mieszkań i domów tak poszybowały w górę, że to im się zwyczajnie opłaca.
Nie zawsze jednak jest tak różowo, warto więc przeczytać, kiedy można zadatek odzyskać, a kiedy w podwójnej wysokości.Zwrot zadatku
Muszę jednak zacząć od podstawy prawnej. Zgodnie z Kodeksem Cywilnym w braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej.
Dwukrotność zadatku
Zasada jest prosta. Niewykonanie umowy przez jedną ze stron z własnej winy oznacza utratę zadatku. W przypadku, gdy winnym niedojścia do skutku umowy przyrzeczonej jest ta strona, która pobrała zadatek, musi ona oddać go w podwójnej wysokości. W tym zakresie istotny jest również paragraf trzeci.
Jeżeli żadna ze stron nie odpowiada za niewykonanie umowy lub strony zgodnie rozwiązują umowę, wtedy po prostu należy zwrócić zadatek, w tej samej wysokości, w której został on wręczony.
W umowach zawieranych z deweloperami zazwyczaj zadatek zawierany jest w umowach rezerwacyjnych, ewentualnie w umowach przedwstępnych. Wiele w takiej sytuacji zależy od treści samej umowy. Niemniej często nieotrzymanie kredytu hipotecznego jest sytuacją, którą należy uznać za brak odpowiedzialności za nie zawarcie umowy. Można podać też i inne przykłady.
Z drugiej strony, gdy deweloper lub po prostu sprzedający unika zawarcia umowy przyrzeczonej, wtedy można odzyskać zadatek w podwójnej wysokości. Żeby taki efekt uzyskać, czasami wystarczy dobre wezwanie do zapłaty, zwłaszcza sygnowane przez kancelarię prawną. Czasem jednak potrzebny jest proces sądowy. Prowadzę wiele procesów sądowych związanych z brakiem zwrotu zadatku, wobec tego mogę zdradzić, że strony umowy niechętnie go oddają.
Zaliczka a zadatek
Czym różni się zadatek od zaliczki? Różnice są znaczące. Zaliczka jest zawsze zwrotna, natomiast zadatek w sytuacjach określonych w umowie lub powyższych przepisach.Oczywiście inne mogą być też terminy przedawnienia, jeżeli zadatek i zaliczka zostały ujęte na przykład w umowie przedwstępnej. Choć terminy przedawnienia to dobry pomysł na kolejny tekst, więc zostawię to sobie na inną okazję.
Zadatek różni się też znacząco od kary umownej. W przypadku pytań o zadatek i zaliczkę zapraszam do kontaktu.Piotr Stosio
Zapraszam do skorzystania z poniższego formularza.
Sprawdź czy należy ci się odszkodowanie od dewelopera.